” Acemi oğlanlarının kışlaları dışında kullanıldıkları hizmetler şunlardır:
1- Tophane’de mütehassıs amelelik, bilhassa küçük yaşta olanlar seçilir, yeniçerilik çağına gelinceye kadar dikkatle yetiştirilirdi. Tophane Kışlası’nda yatarlardı.
2- Beyazıt’taki Eski Saray’da, bir kısım saray oğlanlarının bulunduğu Galata Sarayı Kışla-Mektebi’nde, yine bir kısım saray oğlanlarının bulunduğu Atmeydanı’ndaki kışla-mektepte baltacılık, ekmekçilik, aşçılık, hamallık..Bu saraylarda yatarlardı.
3- Miri salhanelerde kasaplık. Salhanelerdeki koğuşlarında barınırlardı.
4- Miri peksimet ve fodula fırınlarında hamurkârlık, pişiricilik, pasacılık, hamallık. Fırınlardaki bekâr odalarında yatarlardı.
5- Miri yoğurthane, bozahane ve peynirhanelerde amelelik. Çoğu şehir dışında olan bu müesselerde yatarlardı.
6- Miri ağıllarda çobanlık. İstanbul’un yüzünü yeniçeri oldukları zaman görürlerdi.
7- Miri inşaatta, yollarda, köprüler inşaatında amelelik, ırgatlık. Lüzumu kadar acemi oğlanı kışladan gönderilirdi. İş şehir dışında ise bitinceye kadar çadırda kalırdı.
8- İstanbul’da büyük ordu-esnaf alayları yapılacağı zamanlar alayın geçeceği yolları acemi oğlanları temizlerdi; icap ettikçe şehrin günlük temizlik işlerinde kullanılırdı. Zamanımızın tabiriyle İstanbul’un temizlik amelesiydiler.. Kışlalarda yatıp kalkarlar, lüzumu kadar nefer ayrılıp temizlik işlerine yollanırdı.
İşte acemi oğlanlarının bu işlerinden dolayıdır ki, en büyük kumandanlarına “İstanbul Ağası“ unvanı verilmişti. ”
Reşat Ekrem Koçu-Yeniçeriler (s.43-44)
(Doğan Kitap Yayınları)
