” Anadolu’daki Osmanlı evleri pek çok şehirde yapı bakımından birbirine benzer.İki kat üzerine kurulmuş evlerin, üst katları genellikle servis dışındaki hizmetlerin yapıldığı (dinleneme, misafir ağırlama) yerleridir.Zemin katlarda depo, samanlık, kiler, fırın, hela bulunur.Üst kat planlarının karakteri genellikle aynıdır,odalarda boyutlar açısından önemli farklar yoktur.Zengin evlerinin tavanlarında süslemeler vardır.İç düzenleme birbirine benzer.Odalarda sedirler bulunur.Duvarlarad gömme ve kapalı yüklükler büyük işe yarar.Bu odalarda biri gusülhane olarak kullanılır.Oda duvarlarının birinde ise ocak yer alır.Ocağın iki yanında kandil ve lamba koymak için boyluklar vardır.Ocak bazen ısınma bazen de aydınlanma aracı olarak kullanılır.Evlerin ısınmasında mangal da kullanılırdı.
Bu tip evler halen Anadolu’nun pek çok yöresinde korunmaya alınmıştır.Örneğin Mudurnu’da Armutlar Konağı olarak bilinen Hakkı Efendilerin evi.Göynük,Kastamonu,Safranbolu evlerinden halen bu vasıflarını koruyan evlerin sayısı bir hayli fazladır.
Evdeki eşyalara baktığımızda,genellikle varlıklı kişilerin evlerinde işlemeli şeşhane,piştov,kavul tüfek,kalkan,kılıç,kürk, şal gibi eşyalar göze çarpar.Diğer evlerde aba,kuşak,çağşir,kazak,gömlek,distar abani,entari,yün çorap,şalvar,kavuk gibi eşyaları görür.Ev eşyası olarak hemem hemen her evde seccade,kilim,minder,yorgan,döşek,yastık (beledi yastık,beledi döşek),heybe,perde mevcuttu.
XVII.yüzyılda orta halin üstündeki ailelerin evleri,zemin kat,birinci kat,ara kat,üst kat şeklindeydi.Örnek olarak,İstanbul Edirnekapı’daki Vezir Konağı,Bursa Muradiye’deki Murat Evi gösterilebilir.Evlerin ana malzemesi ahşaptır.Baba ve yaşlılar sdirlerde otururlar,daha gençler girişe yakın yerlere,çocuklar da halı ve yastıkların üzerine otururlardı.Hizmet edenler ise giriştr bulunurlardı.
Evlerin renkleri Türkler için kırmızı,sarı,mavi,beyaz Hıristiyanlar,Yahudiler için gri,jahverengi ve siyahtı.İstanbul’a XIX.yüzyılın başında gelen Catellan Türk evlerinin beyaz ve her türlü renkte boyandığını belirtmektedir.”
Yücel Özkaya-18.Yüzyılda Osmanlı Toplumu
(Yapı Kredi Yayınları (YKY)-Birinci Kısım:Merkez ve Eyalet İdaresi Sy.68)
